حافظه یک شاخص کلیدی از توانایی‌های ذهنی ما است. بدون حافظه نمی‌توانیم اطلاعات را به دیگران انتقال دهیم. موسیقی یکی از معدود عناصری محسوب می‌شود که از آن را برای حفظ خاطرات با جزئیات بیشتر استفاده می‌کنیم. تاثیر موسیقی بر حافظه قابل انکار نیست و باید آن را به‌عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی و کار در نظر بگیریم.
آیا موسیقی بر حافظه تأثیر می‌گذارد؟
تحقیقات زیادی در مورد رابطه میان موسیقی و حافظه وجود دارد. مطالعات نشان داده است که موسیقی به طرق مختلف بر مغز تأثیر می‌گذارد. محققان دانشگاه هاروارد در آزمایشگاه موسیقی و تصویربرداری عصبی نشان دادند که موسیقی یا آواز خواندن می‌تواند برای بیمارانی که پس از آسیب یا سکته مغزی که باعث مشکل در ناحیه چپ مغز شده‌اند، مفید باشد.
از آنجایی که موسیقی به سمت راست مغز مربوط می‌شود، افراد این امکان را دارند تا قبل از اینکه به‌تدریج توانایی تکلم خود را بازگردانند، صحبت‌کردن را از طریق آهنگ و آواز خواندن از نو شروع کنند. مطالعه دیگری در تاثیر موسیقی بر حافظه، رابطه بین موسیقی، حافظه و احساسات انسان را نشان می‌دهد.
از آنجایی که موسیقی احساسات را برمی‌انگیزد و احساسات فرآیندهای حافظه را تقویت می‌کند، می‌توانیم درک کنیم که موسیقی در شکل‌گیری خاطرات نقش دارد. این موضوع در مورد خاطرات مربوط به قطعات خاصی از موسیقی یا اطلاعات مرتبط با موسیقی خاصی اعمال می‌شود.
چندین مطالعه مربوط به تاثیر موسیقی بر حافظه نشان داده‌اند که حافظه کلامی و توجه متمرکز با کارکردن مستمر روی یکی از آلات موسیقی به‌طور قابل توجهی بهبود می‌یابد. این امر در مقایسه با افرادی که به‌طور منظم به تمرین یک نوع موسیقی نمی‌پردازند، خود را نشان می‌دهد.
اثرات موسیقی بر حافظه
یکی از بزرگترین دلایلی که مردم چیزها را به‌خاطر نمی‌آورند، استرس است. از همین‌رو موسیقی و حافظه به دلایل مختلف وارد عمل می‌شوند که همگی به اثرات موسیقی بر حافظه برمی‌گردند. در ادامه به برخی از تاثیرات موسیقی بر حافظه می‌پردازیم:
با موسیقی استرس را به حداقل برسانید
احتمالا شنیده‌اید که موسیقی نوعی درمان است. استرس باعث خواهد شد افکار منفی به‌صورت رگبار وارد ذهن شوند و فضای ذهنی ما را تیره و تار کنند که این خود جلوی تفکر را می‌گیرد. استرس انگیزه کار یا تحصیل را نیز از ما می‌گیرد. موسیقی کمک می‌کند ذهن خود را از موقعیت‌های استرس‌زا دور سازید. یکی از پیشنهادها برای رفع استرس حضور در کلاس هنگ درام است که لحظاتی خوبی را رقم می‌زند.
موسیقی خلق و خو را بهبود می‌بخشد
گوش‌دادن به موسیقی شاد تقریبا همیشه قلب و ذهن را روشن می‌کند. گوش‌دادن و نواختن آهنگ‌هایی که از آنها لذت می‌بریم نیز حال ما را تغییر می‌دهند و در تعامل و ارتباط با دیگران نیز به ما کمک خواهد کرد تا روابط شادتری با دیگران بسازیم. ضمن آنکه تحقیقات افزایش عملکرد ذهنی را به‌عنوان تاثیر موسیقی بر حافظه نشان داده‌اند.
تفکر واضح‌تری با موسیقی خواهیم داشت
باید اجازه دهیم افکار ما از الگوها و ریتم‌های نوعی موسیقی سازمان یافته پیروی کنند. با این‌کار تمرکز در انجام کارها بیشتر می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که مغز ما بر اساس ریتم کار می‌کند. با دقت‌کردن به ریتم‌های موجود در آهنگ‌های تقویت‌کننده حافظه، این امکان را دارید تا به روشی واضح و حساب‌شده مطالعه کنید.
موسیقی در افزایش هوشیاری اثر دارد
میزان توجه فرد هنگام اجرای قطعات مختلف موسیقی بیشتر می‌شود. افراد اساسا می‌توانند با یک آهنگ مشخص خود را شارژ کنند و از آن به‌عنوان انرژی مغز خود بهره بگیرند. آهنگ‌هایی که مغز را تحریک و فرد را هوشیارتر می‌کنند، آهنگ‌هایی هستند که با ریتم نسبتا آهسته‌ای شروع می‌شوند.
اما در ادامه ریتم افزایش پیدا می‌کند و با سرعت بیشتری پیش می‌روند. این آهنگ‌ها ترانه‌های مثبت و آهنگی شاد دارند. این‌ها آهنگ‌های خوبی هستند که وقتی روزتان را شروع می‌کنید یا زمانی‌که احساس می‌کنید سرعتتان در کار کم شده است می‌توانید به آنها گوش فرا دهید.
تاثیر موسیقی بر حافظه در زمان‌های استراحت
چند لحظه وقت‌گذاشتن برای زمزمه قطعه موردعلاقه‌تان، باعث می‌شود به اطلاعات جدید فکر کنید. بعد از چندین ساعت کار و تلاش، گوش‌دادن به موسیقی نوعی پاداش برای ذهن خواهد بود و در رفع خستگی و از بین‌بردن تنش‌های ذهنی کمک بزرگی می‌کند.
آهنگ‌های تقویت‌کننده حافظه
بهتر است بعضی از بهترین آهنگ‌های تقویت‌کننده حافظه را بررسی کنیم تا در هنگام شروع روز کاری هنگام کار یا استراحت به آنها گوش دهیم. برخی از این آهنگ‌ها آرامش‌بخش‌تر هستند و برخی پرهیاهوتر و پرهیجان‌تر خواهند بود. این اثرات موسیقی را برای گوش‌دادن و یا حتی نواختن امتحان کنید تا ببینید بهترین موسیقی برای حافظه، تقویت خلق‌وخو، هوشیاری یا هر چیز دیگری که به مغز مربوط می‌شود، برای شما کدام است.
موسیقی Eine kleine Nachtmusik اثر موزارت
هنگام بررسی تاثیر موسیقی بر حافظه باید گفت که این آهنگ سرعتی دارد که به خوبی نشاط و شادی را به شما تزریق می‌کند و سطح انرژی شما را افزایش دهد. با گوش‌دادن به این اثر سطح دوپامین بالا می‌رود. بنابراین این امکان را دارید تا اطلاعات جدید را بهتر به خاطر بسپارید.
سونات مهتاب اثر بتهوون
سونات مهتاب الهام بخش صلح و آرامش است و تولید سروتونین بدن را تنظیم می‌کند. قسمت‌های جذاب‌تر این اثر، تمرکز بیشتری هم به شما می‌دهد.
موسیقی Espiritual اثر Marcus Viana e Transfônica Orkestra
با گوش‌دادن به این اثر، لحظات خوشایند و لذت‌بخشی را خواهید داشت که می‌تواند بهره‌وری شما را هم افزایش دهد. ساز‌ها در این اثر به شیوه‌ای ملایم نواخته می‌شوند که سطح تمرکز را بالا می‌برد.
بی هیچ عشق معمولی
اثر No Ordinary Love ریتم بسیار ساختار یافته‌ای دارد (مثل خیلی از آهنگ‌های عاشقانه). صدای خواننده به‌گونه‌ای است که تمرکز خود را از دست نمی‌دهید. زمزمه‌کردن این اثر در حفظ بهتر اطلاعات جدید نقش دارند که نقش و تاثیر موسیقی بر حافظه را نشان خواهد داد.
چنین گفت زرتشت اثر ریچارد اشتراوس
این اثر قطعه‌ای الهام بخش است که اصلا حواس را پرت نمی‌کند و کمک خواهد کرد تا در مطالعه خود با سرعتی ثابت، قدم بردارید.
با وجود مزایای فراوان یادگیری موسیقی و تاثیر موسیقی بر حافظه، یکی از بهترین راه‌ها برای تمرکز و یادگیری بیشتر نواختن یکی از آلات موسیقی است. موسیقی میزان تمرکز فرد را بالا می‌برد و کمک می‌کند خاطرات را بهتر یادآوری کنید. این به نوبه خود به‌خاطر سپردن اطلاعات و خاطرات جدید با جزئیات بیشتر بسیار اثرگذار است.
